Koronarografia to jedno z najważniejszych badań diagnostycznych w kardiologii, umożliwiające ocenę stanu naczyń wieńcowych. Jest stosowana przede wszystkim w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca, a także w planowaniu i ocenie skuteczności leczenia. Jak przebiega to badanie, kiedy jest zalecane i jakie są możliwe powikłania? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule.
Co to jest koronarografia?
Koronarografia, nazywana także angiografią naczyń wieńcowych, to inwazyjne badanie obrazowe serca, które pozwala na dokładną ocenę tętnic wieńcowych. Wykonuje się je za pomocą cewnika wprowadzanego do naczyń krwionośnych, a następnie podaje się środek kontrastowy, który pozwala zobaczyć naczynia na ekranie aparatu rentgenowskiego. Dzięki temu lekarz może ocenić, czy tętnice są drożne, czy występują zwężenia lub zatory, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak zawał serca.
Kiedy wykonuje się koronarografię?
Koronarografia jest zalecana w kilku kluczowych sytuacjach, takich jak:
- Podejrzenie choroby niedokrwiennej serca – jeśli pacjent doświadcza bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), szczególnie w trakcie wysiłku fizycznego.
- Ostry zawał serca – badanie pozwala na szybkie wykrycie przyczyny zawału i podjęcie decyzji o dalszym leczeniu, np. angioplastyce lub wszczepieniu stentu.
- Niewyjaśnione bóle w klatce piersiowej – gdy inne badania (np. EKG, echo serca, test wysiłkowy) nie dają jednoznacznych wyników.
- Ocena skuteczności wcześniejszego leczenia – po wszczepieniu stentu lub operacji pomostowania tętnic wieńcowych (by-passów) koronarografia pozwala na sprawdzenie, czy naczynia pozostają drożne.
- Przygotowanie do operacji kardiochirurgicznej – np. przed wymianą zastawki serca, aby wykluczyć dodatkowe problemy z naczyniami wieńcowymi.
Jak przebiega badanie?
Koronarografia jest procedurą inwazyjną, ale zazwyczaj nie wymaga pełnego znieczulenia. Oto jej typowy przebieg:
- Przygotowanie pacjenta – lekarz przeprowadza wywiad, zleca badania krwi i informuje o konieczności pozostania na czczo przez kilka godzin przed badaniem.
- Podanie znieczulenia miejscowego – najczęściej w okolicy nadgarstka (tętnica promieniowa) lub pachwiny (tętnica udowa).
- Wprowadzenie cewnika – lekarz delikatnie wprowadza cewnik do tętnicy i kieruje go w stronę serca.
- Podanie środka kontrastowego – substancja pozwala na uwidocznienie tętnic wieńcowych w badaniu rentgenowskim.
- Analiza obrazu – lekarz ocenia stan naczyń i podejmuje decyzję o dalszym leczeniu.
- Usunięcie cewnika i zabezpieczenie miejsca wkłucia – pacjent pozostaje pod obserwacją przez kilka godzin.
Całe badanie trwa zwykle od 30 do 60 minut, ale czas hospitalizacji może się różnić w zależności od stanu pacjenta i ewentualnych powikłań.
Czy koronarografia jest bolesna?
Samo badanie nie powinno powodować bólu, choć pacjent może odczuwać dyskomfort w miejscu wkłucia cewnika. W niektórych przypadkach występuje uczucie ciepła podczas podawania środka kontrastowego. Po zabiegu możliwe jest lekkie uczucie zmęczenia, a jeśli dostęp naczyniowy był w pachwinie, konieczne jest unikanie wysiłku fizycznego przez kilka dni.
Możliwe powikłania
Chociaż koronarografia jest stosunkowo bezpiecznym badaniem, jak każda procedura inwazyjna, niesie pewne ryzyko. Możliwe powikłania obejmują:
- krwiaki lub krwawienia w miejscu wkłucia,
- reakcje alergiczne na środek kontrastowy,
- rzadko poważniejsze powikłania, takie jak zawał serca, udar czy uszkodzenie naczyń.
Ryzyko jest jednak minimalne, zwłaszcza gdy badanie jest wykonywane przez doświadczony zespół medyczny.
Co po badaniu?
Po koronarografii pacjent zazwyczaj pozostaje w szpitalu przez kilka godzin na obserwacji. W przypadku dostępu przez tętnicę promieniową (nadgarstek) może wrócić do domu jeszcze tego samego dnia. Zaleca się unikanie wysiłku fizycznego przez 1–2 dni, a jeśli badanie było wykonane przez tętnicę udową, okres rekonwalescencji może być dłuższy.
Wyniki badania pomagają lekarzowi podjąć decyzję o dalszym leczeniu. W niektórych przypadkach konieczna jest natychmiastowa angioplastyka, a w innych zaleca się leczenie farmakologiczne i zmianę stylu życia.
